جغرافیا

درس اول – برای آموختن جغرافیا از چه وسایلی استفاده می شود؟

کره جغرافیایی:
کره ی جغرافیایی مدل کوچک شده ی کره ی زمین است. روی کره جغرافیایی خشکی ها و آب ها را می توان مشاهده کرد. خشکی های روی زمین (قاره ها) ، اقیانوس ها، چگونگی ارتباط مردم جهان با یکدیگر از راه دریا، محل قطب شما و جنوب، محل خط استوا و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیم کره شمالی و جنوبی، نصف النهارها و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیمکره شرقی و غربی و بسیاری اطلاعات دیگر را می توان از طریق کره جغرافیایی بدست آورد.

نقشه چیست؟

کره ی جغرافیایی اگر چه شکل کره ی زمین را به خوبی نشان می دهد اما همه ی جزئیات را نمی توان بر روی آن نمایش داد. چرا ؟ چه مشکلی پیش می آید اگر کره ی جغرافیایی جزئیات زیادی را نشان بدهد؟ برای مشاهده دقیق تر موضوعات جغرافیایی از وسیله دیگری استفاده می کنند. این وسیله که در آموختن جغرافیا اهمیت بسیار زیادی دارد. «نقشه» است. نقشه تصویری است از سطح زمین که به نسبت مورد نیاز کوچک شده است. نقشه انواع مختلف دارد و جغرافی دان ها برای هر منظوری، نقشه ی خاص آن را تهیه می کنند. همان طور که در کلاس چهارم ابتدایی آموختید با استفاده از خطوط ساده می توانیم نقشه هایی از مدرسه، خانه، شهر یا روستای محل زندگی خود بکشیم.
امروزه برای تهیه نقشه های جغرافیایی از عکس های هوایی و ماهواره ای استفاده می کنند. فرض کنید سوار بالن شده اید.
از آن بالا زمین را چه طور می بینید؟ در عکسهای هوایی نیز سطح زمین همان طور دیده می شود.
بر روی نقشه های بزرگ از سطح یک کشور، رودها، جاده ها، زمین های کشاورزی، جنگل ها ، روستاها و ... مشخص می شوند برای مثال ، در این گونه نقشه ها ، کوه ها را به صورت دایره های متحدالمرکز نشان می دهند. جغرافی دانان از نقشه ها اطلاعات زیادی بدست می آورند و محل دقیق عوارض طبیعی مانند کوه، رود، جنگل و عوارض انسانی مانند ساختمان ها ، مزارع ، راه ها و پل ها را تشخیص می دهند.

انوع نقشه ها :

در جغرافیا برای داشتن هر موضوعی، نقشه ی خاصی تهیه می کنند. مثلاً ناهمواریها ، میزان بارندگی در یک منطقه، راه های یک کشور یا پراکندگی جمعیت و شهرها و روستاها را در نقشه های متفاوتی نمایش می دهند. به مجموعه ای از نقشه ها که در یک کتاب جمع آوری شده باشد، اطلس می گویند. اطلس ها در آموزش جغرافیا ارزش زیادی دارند.

فعالیت 4 – 1 - ص 9
1 – نام دو وسیله مطالعه درجغرافیا را بنویسید:

کره جغرافیایی – نقشه

2 – نقشه و کره ی جغرافیا چه تفاوت و چه شباهتی با هم دارند؟

هم کره و هم نقشه اطلاعات زیادی را در مورد پدیده ها و موضوع های جغرافیایی به ما می دهند، اما در نقشه می توان با مشاهده دقیق تری موضوعات را بررسی کرد و جزئیات بیشتری را نشان داد.

3 – کدام یک از اطلاعات زیر از کره جغرافیا و کدام اطلاعات از نقشه بهتر به دست می آید؟

1- کروی بودن زمین --> کره جغرافیا
2 – جزئیات پدیده های زمین --> نقشه
3- محل دقیق عوارض و پدیده ها --> نقشه
4 – چرخش زمین --> کره جغرافیا
5 – فاصله واقعی قاره آسیا از آمریکا --> نقشه

سؤال از متن درس :
1 – چه اطلاعاتی می توانیم از کره ی جغرافیایی بدست آوریم؟

خشکی های روی زمین، قاره ها، اقیانوس ها، چگونگی ارتباط مردم جهان از راه دریا، محل قطب شمال و جنوب، محل واقع شدن خط استوا و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیم کره ی شمالی و جنوبی نصف النهارها و چگونگی تقسیم شدن زمین به دو نیم کره ی شرقی و غربی.

2 – کره ی جغرافیایی چه معایبی دارد؟

روی کره جغرافیایی نمی توان همه جزئیات را نمایش داد.

3 – مزیت نقشه بر کوه جغرافیایی چیست؟

بر روی نقشه می توان جزئیات را نشان داد و مشاهده ی دقیق تری از موضوعات جغرافیایی بدست آورد.

4 – بر روی یک نقشه کوه ها را به چه صورت نشان می دهند؟

دایره های متحدالمرکز

5 – برای تهیه نقشه ی ساده از یک کوه از.... بر روی آن کوه استفاده می کنند.

نقاط هم ارتفاع

6 – نقشه چیست؟

نقشه تصویری است از سطح زمین که به نسبت مورد نیاز کوچک شده است.